Η ραγδαία επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων τα τελευταία δύο χρόνια είναι γεγονός. Εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι έπαψαν να έχουν σταθερή και πλήρη εργασία και προστέθηκαν στα ήδη χιλιάδες «θύματα» της ευελιξίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ), το 2009, το 2010 και το πρώτο πεντάμηνο του 2011, 67.871 συμβάσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε ευέλικτες μορφές (σ.σ. είτε σε μερική απασχόληση, είτε σε εκ περιτροπής), ενώ υπογράφηκαν ακόμη 592.166 νέες ευέλικτες συμβάσεις.
Μόλις το 60,2% των συμβάσεων που υπογράφτηκαν μέσα στο 2011 είναι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, ενώ η τάση είναι να μειώνεται αυτό το ποσοστό. Το 2009 οι συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης αντιπροσώπευαν το 79% των νέων συμβάσεων και το 2010 αντιπροσώπευαν το 66,9% (βλέπε πίνακα 1).
Τα στοιχεία αποκαλύπτουν και τον ωμό εκβιασμό που είναι σε θέση να ασκούν οι εργοδότες στους εργαζόμενους, αφού έχουν πλήρη πολιτική κάλυψη. Είναι ενδεικτικό ότι η αλλαγή των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης των προηγούμενων ετών που μετατράπηκαν στη διάρκεια του 2011 είναι αυξημένες κατά 165,58% όσον αφορά τη μερική απασχόληση, 667,67% για την εκ περιτροπής απασχόληση κατόπιν συμφωνίας με τους εργαζόμενους και 5.071,70% για την εκ περιτροπής απασχόληση με μονομερή απόφαση του εργοδότη, σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2010. Το 2010 μετατράπηκαν 26.253 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε άλλες μορφές ευέλικτων συμβάσεων εργασίας. Ο αριθμός αυτός είναι κατά 54,6% αυξημένος σε σχέση με το 2009. Ηδη, τους πέντε πρώτους μήνες του 2011, έχουν μετατραπεί 24.641 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης είτε σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης είτε σε συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας.
Η τάση μείωσης της πλήρους εργασίας φαίνεται και από το εξής: Το 2010 υπογράφηκαν 586.281 νέες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, ενώ το 2009 είχαν υπογραφεί 746.911 νέες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης (-21,5%). Αν και ο συνολικός αριθμός των νέων προσλήψεων το 2010 είναι μικρότερος από το 2009, οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας αυξάνουν. Το 2009 υπογράφηκαν 157.738 συμβάσεις μερικής απασχόλησης και το 2010 υπογράφηκαν 228.994 (αύξηση 45,2%). Αντίστοιχα, το 2009 υπογράφηκαν 40.489 συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας και το 2010 60.677 (αύξηση 49,9%, βλέπε πίνακα 2). Επίσης μόλις στο πρώτο πεντάμηνο του 2011 έχουν υπογραφεί 81.455 συμβάσεις μερικής απασχόλησης και 22.813 συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η αναλογία των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στο σύνολο των νέων συμβάσεων αυξήθηκε από 16,7% το 2009 σε 26,1% το 2010 και σε 31,1% το πρώτο πεντάμηνο του 2011. Τέλος, οι συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας αντιπροσώπευαν το 4,3% του συνόλου των νέων συμβάσεων το 2009, το 6,9% των νέων συμβάσεων εργασίας το 2010 και το 8,7% των νέων συμβάσεων εργασίας κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2011.
Η επέκταση αυτών των ελαστικών μορφών και σχέσεων εργασίας έχει σοβαρές επιπτώσεις και στην υγεία των εργαζομένων, στη συχνότητα επαγγελματικών ασθενειών και εργατικών ατυχημάτων. Με την επέκταση των ελαστικών σχέσεων και ωραρίων εργασίας, δυσχεραίνεται συνολικά η συνδυασμένη αξιοποίηση και εφαρμογή της επιστημονικής μεθοδολογίας και πρακτικής για την αντιμετώπιση του επαγγελματικού κινδύνου. Η συχνή εναλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος, η τόσο επιθυμητή για το κεφάλαιο «κινητικότητα», καθιστά ακόμα πιο δυσχερή τη συστηματική ιατρική παρακολούθηση από τον ιατρό Εργασίας.
Παράλληλα, τόσο η κινητικότητα και η συχνή αλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος, όσο και η εργασία σε υπεργολάβους είναι συνδεδεμένες με την αύξηση τόσο της συχνότητας και της βαρύτητας των εργατικών ατυχημάτων όσο και με την επιβάρυνση της υγείας των εργαζομένων. Η ανασφάλεια στην εργασία, το επαγγελματικό στρες που συνδέονται με τις απολύσεις, τις ιδιωτικοποιήσεις και την επιβάρυνση των όρων - σχέσεων εργασίας έχουν επιπτώσεις και στη σωματική υγεία με καρδιαγγειακά νοσήματα, αρτηριακή υπέρταση κ.ά.
Τα στοιχεία αποκαλύπτουν και τον ωμό εκβιασμό που είναι σε θέση να ασκούν οι εργοδότες στους εργαζόμενους, αφού έχουν πλήρη πολιτική κάλυψη. Είναι ενδεικτικό ότι η αλλαγή των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης των προηγούμενων ετών που μετατράπηκαν στη διάρκεια του 2011 είναι αυξημένες κατά 165,58% όσον αφορά τη μερική απασχόληση, 667,67% για την εκ περιτροπής απασχόληση κατόπιν συμφωνίας με τους εργαζόμενους και 5.071,70% για την εκ περιτροπής απασχόληση με μονομερή απόφαση του εργοδότη, σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2010. Το 2010 μετατράπηκαν 26.253 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε άλλες μορφές ευέλικτων συμβάσεων εργασίας. Ο αριθμός αυτός είναι κατά 54,6% αυξημένος σε σχέση με το 2009. Ηδη, τους πέντε πρώτους μήνες του 2011, έχουν μετατραπεί 24.641 συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης είτε σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης είτε σε συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας.
Η τάση μείωσης της πλήρους εργασίας φαίνεται και από το εξής: Το 2010 υπογράφηκαν 586.281 νέες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, ενώ το 2009 είχαν υπογραφεί 746.911 νέες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης (-21,5%). Αν και ο συνολικός αριθμός των νέων προσλήψεων το 2010 είναι μικρότερος από το 2009, οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας αυξάνουν. Το 2009 υπογράφηκαν 157.738 συμβάσεις μερικής απασχόλησης και το 2010 υπογράφηκαν 228.994 (αύξηση 45,2%). Αντίστοιχα, το 2009 υπογράφηκαν 40.489 συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας και το 2010 60.677 (αύξηση 49,9%, βλέπε πίνακα 2). Επίσης μόλις στο πρώτο πεντάμηνο του 2011 έχουν υπογραφεί 81.455 συμβάσεις μερικής απασχόλησης και 22.813 συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η αναλογία των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στο σύνολο των νέων συμβάσεων αυξήθηκε από 16,7% το 2009 σε 26,1% το 2010 και σε 31,1% το πρώτο πεντάμηνο του 2011. Τέλος, οι συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας αντιπροσώπευαν το 4,3% του συνόλου των νέων συμβάσεων το 2009, το 6,9% των νέων συμβάσεων εργασίας το 2010 και το 8,7% των νέων συμβάσεων εργασίας κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2011.
Απορρύθμιση της ζωής, φθορά της υγείας του εργαζόμενου
Οι ελαστικές μορφές απασχόλησης δεν επιφέρουν μόνο δραματική μείωση στους ήδη χαμηλούς μισθούς. Απορρυθμίζεται πλήρως η ζωή του εργαζόμενου και της οικογένειάς του. Δεν υπάρχει καθορισμένο πρόγραμμα, δεν μπορεί να υπάρξει προγραμματισμός ακόμη και για το άμεσο μέλλον. Πόσο μάλλον για οικογενειακό προγραμματισμό ενός νέου ζευγαριού. Η ανασφάλεια εντείνεται. Μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους που ζουν με το διαρκές άγχος αν θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν ακόμη και τα στοιχειώδη για να ζήσουν. Σύμφωνα με γιατρούς Εργασίας, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, χρήση ψυχοτρόπων ουσιών και αλκοολισμός, μέχρι και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και αυτοκτονίες έχουν συνδεθεί με την ανεργία και τη διαρκή απειλή της ανεργίας. Επιπλέον, ενώ ένας εργαζόμενος συμμετέχει στην παραγωγική διαδικασία, με την υποαπασχόληση θα πρέπει να δουλεύει πολύ περισσότερα χρόνια για να συνταξιοδοτηθεί. Στο μεταξύ, ένας εργαζόμενος που υποαπασχολείται είναι πολύ πιθανό να αναζητήσει και δεύτερη δουλειά. Η ταυτόχρονη εργασία σε διαφορετικούς εργασιακούς χώρους μπορεί να σημαίνει έκθεση σε επαγγελματικούς παράγοντες κινδύνου με συνεργική δράση, ενώ επιβαρύνονται και οι βιολογικοί ρυθμοί του ανθρώπου.Η επέκταση αυτών των ελαστικών μορφών και σχέσεων εργασίας έχει σοβαρές επιπτώσεις και στην υγεία των εργαζομένων, στη συχνότητα επαγγελματικών ασθενειών και εργατικών ατυχημάτων. Με την επέκταση των ελαστικών σχέσεων και ωραρίων εργασίας, δυσχεραίνεται συνολικά η συνδυασμένη αξιοποίηση και εφαρμογή της επιστημονικής μεθοδολογίας και πρακτικής για την αντιμετώπιση του επαγγελματικού κινδύνου. Η συχνή εναλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος, η τόσο επιθυμητή για το κεφάλαιο «κινητικότητα», καθιστά ακόμα πιο δυσχερή τη συστηματική ιατρική παρακολούθηση από τον ιατρό Εργασίας.
Παράλληλα, τόσο η κινητικότητα και η συχνή αλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος, όσο και η εργασία σε υπεργολάβους είναι συνδεδεμένες με την αύξηση τόσο της συχνότητας και της βαρύτητας των εργατικών ατυχημάτων όσο και με την επιβάρυνση της υγείας των εργαζομένων. Η ανασφάλεια στην εργασία, το επαγγελματικό στρες που συνδέονται με τις απολύσεις, τις ιδιωτικοποιήσεις και την επιβάρυνση των όρων - σχέσεων εργασίας έχουν επιπτώσεις και στη σωματική υγεία με καρδιαγγειακά νοσήματα, αρτηριακή υπέρταση κ.ά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου